Bướu giáp là hiện tượng mô mềm tuyến đột nhiên phát triển và chiếm diện tích lớn trên cổ. Khối mô có thể chắc hoặc mềm, bệnh bướu giáp thường không phải do viêm nhiễm hay ung thư mà lại khá lành tính.
Nguyên nhân
Các nhà khoa học vẫn chưa xác định được nguyên nhân chính xác gây nên bệnh bướu giáp, tuy nhiên có một số tác nhân được cho là có ảnh hưởng tới việc hình thành bướu:
- Chế độ ăn thiếu iốt
- Tuyến giáp có bệnh, chủ yếu là viêm hoặc có hiện tượng suy giáp, cường giáp.
- Điều trị phóng xạ
- Do di truyền
- Tuyến giáp có bệnh, chủ yếu là viêm hoặc có hiện tượng suy giáp, cường giáp.
- Điều trị phóng xạ
- Do di truyền
Nguy cơ
Bệnh tuy lành tính nhưng vẫn gây ra nhiều vấn đề khó khăn trong sinh hoạt của người bệnh. Khối bướu thường chiếm diện tích dưới cổ, đặc biệt là gây khó thở do chèn vào khí quản. Trong một số trường hợp, người bệnh có thể lên cơn ho cấp tính, dễ dẫn tới tử vong.
Bướu cũng ảnh hưởng lớn tới thanh quả và thần kinh. Các bệnh nhân sẽ bị khàn giọng, đôi khi liệt dây thanh âm. Đồng thời việc u ảnh hưởng tới dây X có thể làm tim đập nhanh, tăng huyết áp.
Ngoài ra, bướu còn liên tục chèn tới các vùng khác gây phù nề cổ, khó nuốt, ù tai và nấc.
Triệu chứng
Bệnh bướu giáp thường khó phát hiện ở kỳ mới sinh, tuy nhiên cũng có một số triệu chứng như:
- Trong trường hợp bướu do viêm sẽ thấy đau và đôi khi là chảy máu.
- Khó thở, nuốt khó, đôi khi không nói hoặc nói rất ít. Đây là khi bướu ảnh hưởng lên thanh quản, cần chú ý thăm khám ngay.
- Trường hợp bướu đi kèm cới cường giáp sẽ có triệu chứng bệnh cường giáp như sợ nóng, đổ mồ hôi, nhịp tim nhanh, giảm cân liên tục. Còn nếu là suy giáp thì là sợ nóng, tăng cân và luôn mệt mỏi.
- Trong trường hợp bướu do viêm sẽ thấy đau và đôi khi là chảy máu.
- Khó thở, nuốt khó, đôi khi không nói hoặc nói rất ít. Đây là khi bướu ảnh hưởng lên thanh quản, cần chú ý thăm khám ngay.
- Trường hợp bướu đi kèm cới cường giáp sẽ có triệu chứng bệnh cường giáp như sợ nóng, đổ mồ hôi, nhịp tim nhanh, giảm cân liên tục. Còn nếu là suy giáp thì là sợ nóng, tăng cân và luôn mệt mỏi.
Kỹ thuật chẩn đoán
Để đoán biết được chính xác nguyên nhân và hướng phát triển của bệnh, các bác sĩ sẽ yêu cầu làm rất nhiều các xét nghiệp về đo lường chất trong máu.
- Các xét nghiệm về hình thái bao gồm chụp X-quang và xạ hình tuyến giáp. Sau đó bác sĩ sẽ siêu âm và chụp cắt lớp CT. Trong đó, siêu âm là để biết thành phần bướu và số lượng hạch, chụp CT để xác định vị trí và độ lớn của tuyến giáp.
- Nội soi để tính toán tình hình của các dây âm, khí quản và thần kinh, xem chúng có bị ép không để tiến hành các điều trị cấp cao hơn.
- Chọc hút tế bào bằng kim nhỏ (FNAC) để xác định có phải bướu do bệnh về giáp hay ung thư không. Tuy nhiên không phải kết quả lúc nào cũng xác định được.
- Nội soi để tính toán tình hình của các dây âm, khí quản và thần kinh, xem chúng có bị ép không để tiến hành các điều trị cấp cao hơn.
- Chọc hút tế bào bằng kim nhỏ (FNAC) để xác định có phải bướu do bệnh về giáp hay ung thư không. Tuy nhiên không phải kết quả lúc nào cũng xác định được.
Điều trị
Đối với bướu giáp, điều trị cũng có 2 phương pháp nội khoa và ngoại khoa
Với nội khoa, các thuốc như thyreoidin, triiod thyronin thường được chỉ định để hạn chế sự xả TSH để làm giảm kích thước bướu giáp. Nhưng đây chỉ là biện pháp điều trị thời kì đầu, với các bướu đã lớn thì không hiệu quả mấy.
Với ngoại khoa, cần nghe sự chỉ định của bác sĩ để lựa chọn phương pháp tốt nhất. Thông thường với các loại bướu nhân và thể hỗn hợp thì cần phải phẫu thuật sớm vì bướu không bị tác động bởi thuốc mà tiếp tục lớn dần gây nhiều biến chứng có hại. Với bướu thể lan tỏa thì bệnh nhân là người quyết định có mổ hay không, vì chỉ khi bướu chèn ép hoặc quá lớn ảnh hưởng tới bên ngoài mới cần mổ.
Tuy nhiên nếu bướu đã có biến chứng như hình thành ổ apxe, ung thư, chảy máu thì sẽ được khuyến cáo nên mổ sớm. Tuy nhiên với bướu ở trẻ em, cần cẩn thận khi điều trị vì có thể gây ảnh hưởng lớn tới chức năng nội tiết của trẻ trong tương lai. Còn đối với người già, thông thường bướu hay chèn ép và cũng nhờn thuốc vì thế cần mổ sớm.
Đối với bệnh bướu giáp do viêm giáp thì phải điều trị hết viêm bằng nội khoa để tiêu diệt căn nguyên bệnh.
Bệnh bướu giáp nên điều trị sao cho đúng
4/
5
Oleh
Unknown
